رییس صندوق نوآوری و شکوفایی
استارت‌آپ‌های علوم انسانی زیر چتر صندوق نوآوری و شکوفایی می‌روند
قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان مصوب سال ۱۳۸۹ مجلس شورای اسلامی در ۱۳ ماده و ۶ تبصره است که ابتدا این شرکت ها را تعریف کرده و حمایت ها و تسهیلات دولتی شامل آن‌ها را برمی‌شمارد.
بر اساس ماده ۵ این قانون، صندوقی تحت عنوان صندوق نوآوری و شکوفایی وابسته به شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری و زیر نظر رییس شورا تاسیس می‌شود. منابع مالی صندوق شامل کمک‌های دولت، اعتبارات مندرج در بودجه سالانه، هرگونه کمک و سرمایه‌گذاری اشخاص حقیقی و حقوقی و شرکت های دولتی وابسته و تابع، نهادهای عمومی غیردولتی و شهرداری ها و شرکت های وابسته و تابع است.
صندوق نوآوری و شکوفایی در سال ۹۱ با سرمایه اولیه ۳ هزار میلیارد تومان به تصویب هیات وزیران رسید. صندوق نوآوری و شکوفایی بر اساس قانون می تواند تسهیلات و وام بلاعوض در اختیار صاحبان شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان قرار دهد به شرطی که مجوز دانش‌بنیان را دریافت کرده باشند.
مجوز این شرکت‌ها را کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری پس از بررسی دقیق شاخص‌های مدنظر اعطا می‌کند.
با درنظر گرفتن قوت و رونق استارت‌آپ‌ها در کشور طی سال‌های اخیر به نظر می‌رسد شرکت‌های فعال در زمینه علوم انسانی نیز نیاز به حمایت دارند اما صندوق نوآوری و شکوفای به موجب قانون اجازه حمایت از این استارت‌آپ‌ها را ندارد.
بهزاد سلطانی در مورد رایزنی‌ها برای ارایه دسته‌بندی جدیدی از شرکت‌های دانش‌بنیان توضیح داد: حدود ۵ سال قبل که مشاور معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بودم، با همکاری کارشناسان در این معاونت ابتدا تعریفی از شرکت‌های دانش‌بنیان ارایه دادیم و بعد شرکت‌های نوپا و صنعتی را به آن اضافه کردیم.
عضو هیات علمی گروه مهندسی مکانیک دانشگاه کاشان با اشاره به این‌که مشکلاتی در تعریف این قانون وجود دارد، گفت: به عنوان مثال استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های مرتبط با علوم انسانی یا شرکت‌های مهندسی و طراحی در این تعریف نیستند. این مشکلات را فهرست کرده‌ایم که به هفت یا هشت مورد می‌رسد و با توجه به این مشکلات در صندوق نوآوری و شکوفایی گروهی تشکیل شد تا به تعریفی جدید و دسته‌بندی از این شرکت‌ها برسیم.
سلطانی تاکید کرد: تعریف از شرکت‌های دانش‌بنیان در حوزه کاری صندوق نوآوری و شکوفایی نیست، بلکه جزو وظایف کارگروه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان در معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است و صندوق نوآوری و شکوفایی به عنوان یکی از اعضای این کارگروه مطالعه‌ای در این زمینه انجام داده، خود کارگروه هم مطالعاتی انجام داده و در نهایت جمع تصمیم می‌گیرد.
رییس صندوق نوآوری و شکوفایی توضیح داد: بر اساس پیشنهاد ما از این پس استارت‌آپ‌ها (کسب‌وکارهای نو) نیز می‌توانند جزو شرکت‌های دانش‌بنیان تعریف شوند. ما تمایل داریم از ابتدا استارت‌آپ‌ها شکل شرکت به خود بگیرند؛ این کار فواید زیادی دارد یکی این‌که در پیش رشدهای مرکز رشد هم از این شرکت‌ها داریم و وقتی به نام شرکت ثبت شوند صندوق می‌تواند به آن‌ها کمک کند. آماده هستیم به این شرکت‌ها با شرایطی اعتبار بلاعوض بدهیم اما الان دست ما بسته است.
عضو هیات علمی گروه مهندسی مکانیک دانشگاه کاشان تاکید کرد: همچنین اگر کار کارشناسی شود شرکت‌های فعال در زمینه علوم انسانی هم می‌توانند در این تقسیم‌بندی قرار گیرند، زیرا فناوری به معنای عام؛ یعنی کاربردی کردن دانش اگر این تفسیر را از کلمه فناوری بکنیم این شرکت‌ها را نیز در بر می‌گیرد.
سلطانی تصریح کرد: البته تصمیم‌گیری نهایی در این زمینه نیاز به تعیین معیارهای مشخص دارد که کدام فعالیت‌ها در علوم انسانی در لبه مرز دانش است و باید دانش‌بنیان حساب شود همچنین در جامعه کاربرد دارد.
او گفت: نظریه دادن در علوم انسانی را نمی‌توان دانش‌بنیان حساب کرد؛ از آن‌جایی که علوم انسانی در اجتماع کاربرد دارد و کاربردی که در سطح بالا با استفاده از دانش باشد، می‌توان آن را فناوری به شمار آورد.
سلطانی گفت: قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان صندوق را موظف می‌کند فقط از این نوع شرکت‌ها حمایت کند. حمایت از استارت‌آپ‌ها در معاونت علمی و فناوری یا در مراکز رشد و پیش رشد پارک‌های علم‌و‌فناوری ممکن است اما پیشنهاد می‌دهیم با تغییر و تعدیل قانون به سوی حمایت از این نوع استارت‌آپ‌ها برویم.
تفاهم‌نامه با سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی
رییس صندوق نوآوری و شکوفایی در مورد تفاهم نامه این صندوق با سازمان پژوهش‌های علمی و صنعتی ایران نیز توضیح داد: اعضای هیات علمی سازمان در گروه های کارشناسی صندوق حضور دارند.
سلطانی گفت: قرار بود از توان علمی آن‌ها در تجاری سازی اختراعات استفاده کنیم که این کار نیز انجام شده اما ممکن است سازمان در هیات امنا نیاز به مصوبه ای داشته باشد و ممکن است به سمت ایجاد صندوق تجاری‌سازی مشترک پیش برویم.