مصاحبه با استارت‌آپ تله‌طب، تسهیل دسترسی به پزشک
تله‌طب، با هدف تسهیل دسترسی به پزشک، کاهش هزینه‌های اضافی و صرفه‌جویی در وقت در قالب توسعه سلامت در بستر موبایل (Mobile Health)، شکل گرفته است.
تیم تله‌طب نزدیک ۲ سال است که فعالیت خود را با حمایت شتاب‌دهنده «تریگ‌آپ» شروع کرده و هم اکنون دو محصول تخصصی در حوزه‌های پوست، مو و زیبایی و نیز بارداری به همراه دو نسخه عمومی در قالب نرم‌افزارهای موبایل به بازار ارایه کرده است.
در ادامه گفت‌و‌گوی احسان نوری، یکی از هم‌موسسان استارت‌آپ «تله‌طب» را با مرکز کسبوکارهای نوپا، درباره مشکلات این استارت‌آپ می‌خوانید.
در این کار با چه چالش‌هایی مواجه هستید؟
چالش اول این است که چون فعالیت ما در حوزه سلامت است و با زندگی و جان مردم در ارتباط است، حساسیتهای خاص خودش را دارد. بنابراین باید ملاحظاتی را در نظر داشته باشیم. در بحث سلامت الکترونیک یا به‌طور خاص پزشکی از راه دور، متاسفانه هنوز بسترهای قانونی ایجاد نشده است. علی‌رغم این‌که وزارت «بهداشت، درمان و آموزش پزشکی» یا شرکتهای بزرگ وابسته به آن وارد شدهاند و فعالیت می‌کنند اما متاسفانه هنوز بستر قانونی لازم برای دریافت مجوزها به وجود نیامده است.
چالش دیگری که با آن درگیر هستیم و میتواند به رشد این حوزه در آینده کمک بسیاری کند، «نسخه دیجیتال» است که هنوز به صورت عمومی و برای استفاده بخش خصوصی، راهاندازی نشده است. نسخه‌های دیجیتال مانند پرونده الکترونیک سلامت، سامانه سپاس و بقیه موارد، همگی تحت نظارت وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی هستند. اگرچه دیجیتالی شدن این حوزه پروژه بزرگ و دشواری است و چالش‌های زیادی پیش رو دارد اما امیدواریم به‌زودی این چالشها برطرف شود. به نظر من باید برای شروع از مدل‌های سادهای استفاده و سپس آن مدل را عمومی کنند.
چالش سوم مسیری است که پزشکان در دوران تحصیلشان طی می‌کنند و مدل تعامل سازمان نظام پزشکی با آن‌ها، به‌گونه‌ای است که وقتی فارغ‌التحصیل می‌شوند، فقط به دنبال اتمام طرحشان و راهاندازی یک مطب یا کار کردن در کلینیک یا بیمارستان هستند تا به درآمد مورد نظرشان برسند (البته این به‌نوعی برداشت من است). از آن‌جایی که هم پزشکان و هم متولیان میدانند کار کردن در فضای آیسیتی میتواند خیلی از چالشها را تسهیل و برطرف کند، اگر زودتر بتوانند برای آن برنامهریزی کنند و بتوانند در فرآیند تشخیص، درمان و مراقبت‌های پس از درمان بین پزشک و کاربر یا بین خدمات پزشکی و کاربرها قرار گیرند، به نظرم میتواند ایده خوبی باشد.
خیلی از صنایع دیگر به‌طور عملی و رسمی وارد تعامل با استارت‌آپها یا بخش خصوصی شدهاند. به نظرم با این‌که وزارت بهداشت هم در این مقوله واردشده است اما زیاد عملیاتی نیست. این‌که وزارت بهداشت و شرکتهای بزرگ وارد اجرا در این حوزه شوند، ممکن است زیاد مفید نباشد؛ زیرا با این‌که پروژههای آن‌ها خیلی بزرگ هستند و شرکتهای بزرگ به بودجه و ارتباطات دسترسی دارند اما آن پروژه‌ها لزوماً به موفقیت منتج نمی‌شوند.
ما میخواهیم نظام سلامت در کشور اصلاح شود و سطح سلامت مردم بالا باشد. علت این‌که ما وارد این کارشده‌ایم، همین است. استارت‌آپ تله‌طب یا کسبوکارهای مشابه موضوع طنزگونه‌ای ندارند و خیلی جدی هستند. بنابراین ممکن است کاربر به‌سختی به استفاده از آن جذب شود.
کافی است وارد بیمارستا‌ن‌های دولتی شوید؛ آن‌گاه گلایه‌ها و اشک‌های بیماران و همراهانی که از شهرستان‌ها مراجعه می‌کنند را می‌بینید که ممکن است جایی برای ماندن نداشته و مجبور به برپا کردن چادر باشند یا داخل ماشین بخوابند. مسائل این‌چنینی بسیار زیاد است. این مسائل برای ما دغدغه ایجاد کردند و به فکر افتادیم که بخشی از این مسائل را حل کنیم. هدف ما در استارت‌آپ تله‌طب این است که به‌عنوان واسطه سیستم نظام ارجاع و پزشک خانواده باشیم و بتوانیم مانند طرح «مراقبان سلامتی» که در بعضی از شهرها در حال اجراشدن است، ابزارِ کمکی باشیم. امیدواریم مسئولان بالادستی بخشی از کارها را به تیمهای کوچک‌تر، چابکتر و خوش فکرتر بسپارند و خودشان بر کار آن‌ها نظارت کنند. قطعاً کسی قصد انجام کار خلافی را ندارد. چون در این حوزه اگر کمی از مسیر منحرف شوی ممکن است جان مردم به خطر بیفتد. به نظر من این تعامل باید نزدیک‌تر و بهتر شود.
تاکنون چند نفر از کابینه‌ی دولت یا ارگان‌های دیگر از شما نظر خواسته‌اند؟ آیا در جلسات از شما دعوت کرده‌اند؟
خیلی منتظر این دعوت بودم ولی فقط میزگردی بود که هفتهنامه شنبه، برگزار کرد و بعد از آن دیگر دور هم جمع نشدند. اخیرا خبرهایی شنیده‌ام مبنی بر این‌که به دنبال دعوت هستند و می‌خواهند در حوزه سلامت اقدامی کنند، اما هرچه پیگیری کردم که کجا و نزد چه کسی باید بروم، متوجه نشدم. ممکن است اصلاً اقدامی صورت نگرفته باشد.
حساسیتهای نظام پزشکی چقدر منطقی است؟ مثلا در مورد انجام یک تست، آیا نظام پزشکی واردشده یا مانع انجام آن شده است؟
این‌که به‌جز پزشک کسی حق مداخله در فرآیند تشخیص و درمان بیماری را ندارد، هم در قوانین کشورهای دیگر و هم در بخشی از قوانین حوزه پزشکی و درمان ایران وجود دارد. اگر این کار به صورت نرم‌افزاری باشد، حساسیت شدیدتر هم می‌شود. به نظر من بهتر است در رابطه با این موضوع مقالات و کنفرانس‌هایی انجام شود تا پزشکان متوجه شوند که این فعالیت‌ها دخالتی در کار آن‌ها نیست و حتی میتواند به آن‌ها کمک بسیار زیادی کند. حداقل در مورد من و دوستانم مطمئنم که کارمان دخالتی در کار پزشکان نیست. رشته من مهندسی پزشکی است و در این رشته همیشه و از همان ابتدا میگفتند که این رشته به‌عنوان واسطه‌ای بین پزشک و بیمار است. در مهندسی پزشکی قرار نیست چیزی اختراع شود که پزشک را دور بزند و ما همچنان معتقدیم که تنها موردی که میتواند با اراده خدا، دستِ شفابخش باشد، فقط دکتر است نه چیز دیگری.
همه این کارها برای تسهیل این فرآیند و کمتر شدن دردسرِ پزشکان و بیماران انجام می‌شود.