سرنوشت کسب‌وکارهای نوپا از تکاپوی دولت تا موانع و محدودیت
فضای اینترنت امروزه خود بازاری در حال رشد برای انجام معامله تولیدات صنعتی و کشاورزی و حتی اشاعه تولیدات محتوایی و فکری شده است؛ امری که خاصیت تجاری این فضا و شکل‌گیری کسب‌وکارهای نوپا را روزبه‌روز برجسته‌تر می‌کند.
رشد و توسعه فناوری‌های ارتباطی و اطلاعاتی باعث گسترش اینترنت در همه جای دنیا و در اکثر حوزه‌های تجاری شده است؛ امروزه بسیاری از تولیدات صنعتی و کارخانه‌ای و همین‌طور کشاورزی بستر اینترنت را برای تبلیغات خود انتخاب کرده‌اند. علاوه‌بر این فضای اینترنت امروزه خود بستری برای اشاعه تولیدات محتوایی و فکری هم شده است. بسیاری از فیلم‌ها، مجلات و کتاب‌ها بر این بستر خریدوفروش می‌شوند و چه بسا برخی از آن‌ها تنها در این بستر قابل معامله هستند.
همان‌طور که بسیار مشهود است فضای اینترنت روزبه‌روز به سمت تجاری شدن در پیش است؛ از همین رو هم هست که اصطلاح تجارت الکترونیکی معنا پیدا می‌کند. حالا که فضای مجازی توانسته بستری برای ایجاد یک بازار جدید باشد پس می‌توان در این بازار هم ایجاد اشتغال و حتی در بلندمدت صادرات و کسب درآمد هم کرد. امروزه درآمد غول‌های مجازی چون گوگل و آمازون در برخی مواقع حتی از صادرات نفت برخی کشورها هم فراتر رفته است.
یکی از مسائل مهمی که دولت دوازدهم با آن مواجه است مساله بیکاری است که خود می‌تواند تبعاتی در جامعه اعم از فقر و انواع آسیب‌های اجتماعی را به دنبال داشته باشد. در این مورد ظاهرا برای اولین بار وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات هم قرار است به دولت کمک کند. این وزارتخانه در برنامه‌های ارایه شده و اقداماتی که تا حالا انجام داده است به دنبال توسعه کسب‌وکارهای اینترنتی بوده است.
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات معتقد است که بیشتر از اینکه به دنبال حمایت از کسب‌وکارهای اینترنتی بود باید به دنبال حل موانع بر سر راه آن‌ها باشد. امری که تحقق آن جز با همکاری دیگر دستگاه‌های قضایی و امنیتی محقق نمی‌شود.
در همین موضوع وزیر جوان ارتباطات و فناوری اطلاعات در پاسخ به سوالی در مورد برنامه‌های وزارت ارتباطات برای حل موانع توسعه این کسب‌وکارها گفت: پروژه‌ای با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تحت عنوان تکاپو طراحی شده است که در آن مکانیزم‌های رشد خلاقیت‌های جوانان و دانشجویان در نظر گرفته شده است که در سفر اخیر خود به استان سیستان و بلوچستان در آن استان مرکز توانمندسازی و تسهیل‌گری کسب‌وکارهای نوپا را راه‌اندازی کرده که در آن مشاوره‌هایی به جوانان جویای کار داده می‌شود.
همان‌طور که می‌دانیم یکی از حوزه‌های مهم برای ایجاد اشتغال به‌صورت فردی یا شرکتی حوزه تولید محتوا در اشکال مختلف ویدئویی، متنی، بازی و سرگرمی است؛ اما مساله مهم حفظ هویت این آثار به‌عنوان یک کالای تجاری هم هست؛ یعنی حقوقی برای تولیدکنندگان این آثار تعریف شود تا فقط خریدوفروش و نه دانلود رایگان شوند!
آذری جهرمی با اشاره به ضرورت وجود قوانینی برای حفظ حقوق مولف در فضای مجازی به‌منظور توسعه کسب‌وکارهای اینترنتی با بیان اینکه در حوزه صیانت از حقوق مولف در بحث فرهنگی متاسفانه تا حدود زیادی مردم این حقوق را رعایت نمی‌کنند، گفت: اما قانونی توسط دولت به مجلس ارایه شده که به نظر می‌رسد برای حمایت از حقوق مولفان و صنف‌های این حوزه بسیار می‌تواند موثر باشد که در حال حاضر در حال طی کردن مراحل قانونی خود در مجلس و همچنین حل ایراد است.
او همچنین با اشاره به تشکیل کمیته‌ای متشکل از وزارت ارتباطات، دادستانی و پلیس، اظهار کرده است: این کمیته ماموریت دارد تا موانعی را که پیش پای کسب‌وکارهای نوپا وجود دارد برطرف کند و جلوی برخوردهای سلیقه‌ای را بگیرد.
وی همچنین با اشاره به تلاش وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای توسعه کسب‌وکارهای نوپا، گفته است: می‌خواهیم در این حوزه موانع را از پیش پای بخش خصوصی برداریم. در شاخص رقابت‌پذیری در این حوزه اوضاع خوبی نداریم و می‌خواهیم جلوی رقابت‌های ناسالم و گرفتاری‌های شروع این کسب‌وکارها را بگیریم.
علاوه بر این‌ها وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات یکی از موانع جدی توسعه کسب‌وکارهای نوپا را سود بالای نظام بانکی دانسته و گفته که باعث شده است تا در این حوزه مشکلاتی به وجود بیاید و کار سرمایه‌گذاران سخت‌تر شود.
پیش از این هم آذری جهرمی در سفر خود به استان سیستان و بلوچستان به همراه رییس‌جمهوری یکی از مهم‌ترین پروژه‌های وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در آن سفر را افتتاح مرکز توانمندسازی و تسهیل‌گری کسب‌وکارهای نوپا ارزیابی کرده که به دانشجویان کمک می‌کند که پس از حضور در مراکز رشد و یادگیری نحوه کسب‌وکارهای آنلاین به بازار کار نزدیک‌تر شوند و از این طریق وعده دولت در مورد ایجاد اشتغال محقق شود. تسهیل‌گری و توسعه کسب‌وکارهای نوپای ایرانی راهکار اشتغال جوانان و برخوردهای سلبی و فیلتر کردن این گروه از مشاغل طبیعتا گامی در جهت خلاف این هدف است.
او با اعلام خبر افتتاح مرکز توانمندسازی و تسهیل‌گری کسب‌وکارهای نوپا در استان سیستان و بلوچستان با بیان اینکه زیست‌بوم فرهنگی کشور ما اقتضائاتی دارد که باید رعایت شود گفته بود محصولات این کسب‌وکارهای نوپا خدمات مورد نیاز در برنامه توسعه شبکه ملی اطلاعات است. توسعه کسب‌وکارهای نوپا از این دیدگاه توسعه شبکه ملی اطلاعات نیز هست.